John Stuart Mill heeft een boek geschreven “Over de vrijheid”. Een van zijn belangwekkende uitgangspunten is dat mensen rekening houden met elkaar. En ook dat we de samenleving tegen aanvallen of toegebrachte schade te verdedigen. Zo is de vrijheid van meningsuiting niet absoluut. De ander heeft niet het recht om niet beledigd te worden. Maar je mag ook geen schade toebrengen zoals ten onrechte “brand” roepen in een vol theater waar paniek kan ontstaan zonder dat er een aanwijsbare noodzaak is.

Ja. De vrijheid van meningsuiting gaat ver. Ooit bedoeld om mensen te beschermen die kritiek op de overheid hebben, vandaar dat het in de grondwet staat. Maar dat iets mag, wil niet zeggen dat het ook moet, of verstandig is.

Oorlogen worden begonnen om wat mensen zeggen. Huwelijken worden ontbonden om wat mensen zeggen. Relaties worden onmogelijk om wat mensen zeggen. De houding dat iedereen alles altijd zegt, zorgt zo voor een onleefbare samenleving.

Als ik aan gemeenteraadsleden vraagt wat ze in de raadsvergadering nu uiteindelijk doen, krijg ik uiteenlopende antwoorden. Debatteren, het college controleren, discussiëren, volkvertegenwoordigen maar pas na een tijdje komt het hoge woord eruit: we nemen besluiten.

Hoe vaak verandert de mening van een raadslid of fractie tijdens de gemeenteraadsvergadering? Zelden. Dus het debat in de raadsvergadering heeft niet als doel om de andere raadsleden te overtuigen maar om aan elkaar, het publiek (thuis) en de pers verantwoording af te leggen over de keuzes, over het stemgedrag. Ook kan je de andere partijen tot verantwoording roepen: hoe kan het dat jullie … terwijl in jullie verkiezingsprogramma staat …?

De hier beschreven situatie is (nog) hypothetisch. Gemeenten komen in de problemen, maar proberen nog steeds alles om door te gaan. Lasten verhogen, voorzieningen verlagen. Het kan lukken. Maar als het niet lukt …

In de VVD worden tot nu toe vijf kernwaarden geformuleerd. Denken vanuit deze kernwaarden helpt bij het formuleren van standpunten over een breed scala aan onderwerpen. Een van die kernwaarden is sociale rechtvaardigheid.

Op bijeenkomsten wordt vaak gezegd dat de VVD een ondernemerspartij is. Veel mensen beamen dat, maar ik zie ook ongemakkelijke blikken.

De VVD is een liberale partij. Dat houdt in dat de vrijheid van het individu als uitgangspunt wordt genomen. De vrijheid die beperkt wordt door de vrijheden van andere deelnemers van de samenleving. In die context hebben mensen het recht op maximale (en niet absolute) vrijheid, autonomie, zelf keuzes maken. En dit steeds binnen de relatie met de omgeving. Het is vrijheid en verantwoordelijkheid. Lees verder →