In de energiewereld zijn er af en toe merkwaardige constructies. Een daarvan bestaat uit garanties van oorsprong.
Bij een willekeurig energiebedrijf kan ik 100% Nederlandse windenergie kopen. Nu gebeurt het vrij regelmatig dat het onvoldoende waait om de klant van windstroom te voorzien en daarom worden er GvO’s afgegeven, garantie van oorsprong. Van alle opgewekte energie wordt de hoeveelheid vastgelegd in GvO’s en dit wordt in een energiebank geadministreerd. Als de klant energie verbruikt, wordt dit via de bank verrekend en de GvO’s worden afgeboekt. Zo weten klant en producent dat er niet meer GvO’s worden afgeboekt dan er windenergie is opgewekt. Dit is een goed doordacht systeem en wie een beetje slim is, kan het volgen en kan erin geloven.
Om het wat anders uit te leggen, is er de analogie met bloemkolen. Iets tastbaarder, dus makkelijker te vatten. Als ik iedere week een bloemkool eet, haal ik die bij de supermarkt. Die heeft ’s zomers bloemkolen uit Nederland en ’s winters bijvoorbeeld uit Frankrijk. Omdat ik graag Nederlandse bloemkool eet, geeft de kweker mij de garantie dat er voldoende Nederlandse bloemkolen geproduceerd worden om iedereen die dat wil 52 Nederlandse bloemkolen per jaar te geven. Dus ga ik ’s winters met de Franse bloemkolen akkoord (terwijl ik alleen Nederlandse wil) omdat ik de garantie heb dat er voldoende Nederlandse bloemkolen zijn geproduceerd. Wat raar!
Als je echt Nederlandse bloemkolen wil, eet je in de eerste maanden van het jaar spruiten en geen bloemkolen. Als je echt windenergie wil, schakel je jezelf van het net af als het niet voldoende waait. Gewoon de hoofdschakelaar omzetten en met de was, je huiswerk of de televisie even wachten tot het waait. Doe je dat niet, dan gebruik je gewoon kolenstroom. Ik geef je groot gelijk, maar noem het dan niet 100% windenergie.
Garanties van oorsprong zouden dus alleen aangeboden mogen worden op het moment dat de stroom wordt geproduceerd en meteen daarna moeten verlopen. Alleen dan weet je wanneer je echt groene stroom gebruikt en wanneer je “stiekem” gebruikt maakt van de back-up-kolencentrales.